น้ำมันกำลังจะล้นโลก

น้ำมันกำลังจะล้นโลก

มนูญ ศิริวรรณ

                สงครามราคาน้ำมันระหว่างซาอุดิอาระเบียกับรัสเซีย และภาวะความต้องการน้ำมันที่ลดลงอย่างรุนแรง (Demand Disruption) จากผลกระทบของสถานการณ์การแพร่ระบาดที่ทวีความรุนแรงขึ้นทั่วโลกของไวรัส COVID-19 กำลังจะทำให้เกิดเหตุการณ์น้ำมันล้นโลก

                โดยปกติแล้วสถานการณ์ด้านการจัดหาน้ำมันที่ล้นตลาด (over supply) และความต้องการที่ลดลงอย่างรุนแรง (demand destruction) มักจะไม่เกิดขึ้นพร้อมๆกัน

                เพราะถ้าโลกมีความต้องการน้ำมันลดลง ผู้ผลิต (โดยเฉพาะผู้ผลิตรายใหญ่) ก็จะลดการผลิตลง เพื่อควบคุมปริมาณน้ำมันในตลาดให้เข้าสู่สมดุล (market balancing)

                แต่ครั้งนี้ เหตุผิดปกติทั้งทางด้าน demand และ supply กลับมาเกิดขึ้นในเวลาเดียวกัน และเป็นอุบัติการครั้งสำคัญที่มีผลกระทบอย่างใหญ่หลวงไปทั่วโลก

                โดยด้านหนึ่งเป็นผลจากความขัดแย้งที่มนุษย์จงใจสร้างขึ้น ส่วนอีกด้านหนึ่งเป็นผลจากโรคภัยที่มนุษย์ไม่เคยรู้จัก และไม่คาดคิดมาก่อนว่าจะเกิดขึ้น แล้วมีผลกระทบร้ายแรงมากมายขนาดนี้

                วิกฤติการณ์ทั้งสองที่เกิดขึ้นพร้อมกัน หรือที่นักวิเคราะห์ขนานนามว่า “แฝดสยอง” (Twin Shock) ได้ส่งผลให้ราคาน้ำมันลดลงถึง 56% สู่ระดับ 20 $/bbl.ภายในระยะเวลาเพียงแค่ 10 วัน

                ซึ่งถือเป็นการลดลงมากที่สุดเป็นประวัติการณ์ในรอบ 37 ปี นับจากปีค.ศ. 1983 เป็นต้นมา

                ทั้งนี้เกิดจากการคาดการของตลาดว่า การจัดหาน้ำมัน (supply) จะเพิ่มขึ้น จากการเพิ่มการผลิตของกลุ่มโอเปกและรัสเซีย หลังข้อตกลงลดการผลิตสิ้นสุดลงในเดือนมีนาคม โดยไม่มีการต่ออายุ

                โดยรมต.พลังงานของซาอุดิอาระเบียได้ประกาศว่าจะให้บรรษัทน้ำมันแห่งชาติ (National Oil Company-NOC) ของตนคือ Aramco เร่งการผลิตน้ำมันดิบเพิ่มขึ้นจาก 9.7 ล้านบาร์เรล/วัน ในเดือนก.พ. เป็น 12.3 ล้านบาร์เรล/วัน ในเดือนเมษายน

                ทั้งนี้ยังไม่รวมจากผู้ผลิตรายอื่นๆที่ก็จะต้องเพิ่มการผลิตด้วยเช่นกัน เพื่อรักษาส่วนแบ่งตลาดเอาไว้ นักวิเคราะห์จึงคาดว่าจะมีปริมาณน้ำมันเพิ่มขึ้นมาในตลาดอีกประมาณ 4 ล้านบาร์เรล/วัน

                ส่วนทางด้านความต้องการนั้น นักวิเคราะห์คาดว่าจะลดลงในราว 10% หรือ 8-10 ล้านบาร์เรล/วัน ในเดือน มี.ค.-พ.ค. ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ความรุนแรงของ COVID-19 ว่าจะร้ายแรงมากขึ้นหรือสามารถควบคุมได้ และทั้งปีจะลดลง 2.8 ล้านบาร์เรล/วัน ซึ่งจะเป็นการลดลงครั้งแรกในรอบมากกว่าสิบปี

                ดังนั้นจึงมีการคาดการว่าตลาดจะมีน้ำมันล้นเกินอยู่ในราว 7 ล้านบาร์เรล/วัน หรือประมาณ 800-1,300 ล้านบาร์เรล ในช่วงครึ่งแรกของปีนี้ ซึ่งถือว่า ”เป็นการจัดหาน้ำมันดิบโลกที่ล้นเกินความต้องการมากที่สุดอย่างสูงสุดที่ไม่เคยมีมาก่อน”

                ปัญหาอยู่ที่ว่า ขณะนี้โลกกำลังจะขาดแคลนถังเก็บน้ำมันที่ล้นเกินเหล่านี้ โดยบริษัทน้ำมันข้ามชาติรายใหญ่ได้พากันเช่าเรือบรรทุกน้ำมันขนาดยักษ์ (Super Tanker) ไปใช้เป็นคลังเก็บน้ำมันลอยน้ำ ในขณะที่คลังน้ำมันบนบกก็มีที่ว่างเหลือน้อยเต็มทีที่จะใช้เก็บน้ำมันได้ และค่าเช่าถังเก็บน้ำมันก็ถีบตัวสูงขึ้นเรื่อยๆ

                มีการคาดการว่า ถ้าสถานการณ์ยังคงเป็นเช่นนี้โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงจนถึงสิ้นปีนี้ โลกก็จะไม่มีถังเก็บน้ำมันส่วนเกินอีกต่อไป

                ถึงเวลานั้น ขายถูกเท่าไหร่ก็ไม่มีใครซื้อครับ !!!

มนูญ ศิริวรรณ

26 มี.ค. 63

จากคอลัมน์ “พลังงานรอบทิศ” นสพ.เดลินิวส์ ฉบับวันที่ 26 มี.ค. 2563

ภาพ  fpt.co.th