ความเสี่ยง AI มีอยู่จริง แต่จัดการได้ โลกเคยรับมือกับปัญหาแบบนี้มาก่อน

ความเสี่ยง AI มีอยู่จริง แต่จัดการได้

โลกเคยรับมือกับปัญหาแบบนี้มาก่อน

สุทธิชัย ทักษนันต์

    เนื้อหาที่จะนำเสนอต่อไปนี้ เรียบเรียงจากบทความของ Bill Gates จาก GatesNotes ที่เขาเขียนไว้เมื่อวันที่ 11-07-2023

ความเสี่ยงจาก AI นั้นมีอยู่จริง แต่สามารถจัดการได้ ประวัติศาสตร์แสดงให้เห็นแล้วว่า โลกได้เรียนรู้มากมายเกี่ยวกับการจัดการกับปัญหาที่เกิดจากนวัตกรรมที่ก้าวล้ำ

เรื่องที่เป็นความเสี่ยงจากปัญญาประดิษฐ์ดูเหมือนจะมีมากมาย เช่น

-จะเกิดอะไรขึ้นกับคนที่ตกงานเพราะเครื่องจักรอัจฉริยะ?

-AI สามารถส่งผลกระทบกับผลการเลือกตั้งได้หรือไม่?

-จะเกิดอะไรขึ้น หากในอนาคต AI ตัดสินใจว่าไม่ต้องการมนุษย์อีกต่อไป และต้องการกำจัดเรา?

ข้อกังวลที่เป็นความเสี่ยงต่างๆเหล่านี้ จำเป็นต้องได้รับการพิจารณาอย่างจริงจัง และมีเหตุผลที่ดีที่สามารถคิดได้ว่า เราสามารถจัดการกับพวกมันได้!!!

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกของโลกที่เกิดนวัตกรรมที่สำคัญและผู้คนกังวลถึงภัยคุกคามใหม่ที่เกิดขึ้น ประวัติศาสตร์เคยเจอเหตุการณ์แบบนี้มาก่อน เคยเห็นความวุ่นวายมาแล้ว และเราทำการควบคุมมันได้

ตอนที่รถยนต์คันแรกออกสู่ท้องถนน เมื่อมีอุบัติเหตุรถยนต์เกิดขึ้นครั้งแรก เราไม่ได้ห้ามการใช้รถยนต์ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นตามมา คือ การจำกัดความเร็ว การคาดเข็มขัดนิรภัย กำหนดมาตรฐานความปลอดภัย ต้องมีใบขับขี่รถยนต์ มีกฎหมายลงโทษเมาแล้วขับ และกฎอื่นๆอีกมากมาย

ยุค 1970s และ 1980s มีความกังวลกันว่าเครื่องคิดเลขจะมีผลการทบต่อการศึกษา ครูสอนคณิตศาสตร์กลัวว่า นักเรียนจะหยุดเรียนรู้วิธีการคำนวณเลขคณิตพื้นฐาน แต่ครูอีกกลุ่มกลับเห็นว่าเป็นเรื่องดี ไม่ต้องเสียเวลามากๆกับสิ่งที่เทคโนโลยีสามารถทำได้อย่างง่ายดาย ทำให้นักเรียนมีเวลามากขึ้นที่จะไปพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ หรือใช้ประโยชน์จากสิ่งที่อยู่เบื้องหลังคณิตศาสตร์

ช่วงที่มีการเพิ่มขึ้นของการใช้คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลและอินเตอร์เน็ต มีการเปลี่ยนแปลงในวิธีการทำงาน วิถีชีวิตผู้คนเปลี่ยนไปอย่างพลิกโฉม แม้จะวุ่นวายอยู่บ้าง แต่ผู้คนก็สามารถผ่านช่วงเวลาเหล่านั้นได้ และทำให้คุณภาพชีวิตของผู้คนดีขึ้น

ในวันนี้นักเรียนนักศึกษาได้รับอนุญาตให้ใช้ทั้งเครื่องคิดเลขและคอมพิวเตอร์ในห้องเรียนได้

AI จะมีผลกระทบอย่างรุนแรงกับวงการศึกษา แต่เราสามารถจัดการกับปัญหาเหล่านี้ได้เหมือนอย่างที่เคยทำได้มาก่อนกับ เครื่องคิดเลข และคอมพิวเตอร์

เราสามารถเรียนรู้วิธีรับมือจากอดีต และในหลายปัญหาที่จะเกิดจาก AI เรายังสามารถแก้ปัญหาได้ด้วย AI

สำหรับความกังวลว่า AI จะเข้ามาแย่งงานผู้คน พนักงานบางคนต้องการสนับสนุนและการฝึกอบรมใหม่ในช่วงที่มีการเปลี่ยนผ่านไปสู่สถานที่ทำงานที่ขับเคลื่อนด้วย AI

รัฐบาลและธุรกิจจะต้องเข้ามาจัดการให้ดีเพื่อหลีกเลี่ยงความปั่นป่วน ช่วยไม่ให้คนทำงานถูกทอดทิ้ง เรื่องแบบนี้เคยเกิดขึ้นมาก่อนในยุคที่มีการเอาเครื่องจักรมาใช้แทนแรงงานคนในอดีต

บิล เกตส์ มีความเห็นว่า AI คงไม่สงผลกระทบรุนแรงเหมือนยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมที่แรงงานคนถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักร แต่ผลกระทบจาก AI จะรุนแรงใกล้เคียงกับยุคที่มีการเปิดตัวของ PC ทั้งนายจ้างและลูกจ้างต้องปรับตัวครั้งใหญ่

การเปลี่ยนผ่านสู่ยุค AI คงไม่ราบรื่นนัก แต่สามารถรับมือกับมันได้ มีบทเรียนจากประวัติศาสตร์อยู่แล้ว

Generative AI ที่มีใช้อยู่ในปัจจุบัน ยังไม่สมบูรณ์ ปัญหาที่พบเจอบ่อย คือ Hallucination, Biases

Hallucination หรือ อาการประสาทหลอน เป็นอาการที่ AI ตอบคำถามด้วยความมั่นใจในเรื่องที่ไม่เป็นความจริง เป็นเรื่องที่มักเกิดขึ้นเนื่องจาก AI ไม่เข้าใจบริบทของคำถาม

Biases หมายถึงความมีอคติ มันเกิดขึ้นได้จากข้อมูลที่มันได้รับการฝึกฝนมา เช่น มีหมอเป็นผู้ชายมากกว่าผู้หญิง AI อาจถือว่าหมอส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย

ปัญหา Hallucination และ Biases ใน Generative AI เป็นที่รับรู้ของนักพัฒนาอยู่แล้ว และน่าจะมีการปรับปรุงให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง

สำหรับผู้ใช้ AI ทุกคน จะต้องตระหนักถึงอาการประสาทหลอนและอคติที่เกิดขึ้น และผู้ใช้งาน AI ต้องตรวจสอบและจัดการกับข้อผิดพลาดและอคตินั้นด้วยตัวเอง

สิ่งที่คาดการณ์ว่าจะเกิดขึ้นต่อจากนี้ และพวกเราควรทำ ตามความเห็นของ บิล เกตส์ คือ

ภาครัฐต้องสั่งสมความเชี่ยวชาญด้าน AI ทำความเข้าใจเพื่อจัดทำกฎหมายและระเบียบข้อบังคับที่ตอบสนองต่อเทคโนโลยีใหม่

รัฐบาลต้องต่อสู้กับ การบิดเบือนข้อมูล ภัยคุกคามด้านความปลอดภัย การเปลี่ยนแปลงในตลาดแรงงาน และผลกระทบต่อการศึกษา

Deepfakes ที่เป็นของปลอม ทั้งภาพและเสียง หรือแม้แต่วิดีโอ เป็นสิ่งที่ AI สร้างขึ้นได้อย่างง่ายดาย ต้องมีข้อกำหนดอย่างชัดเจนว่า Deepfakes แบบไหนต้องระบุเอาไว้ชัดเจน เพื่อให้ผู้คนที่รับสื่อรับรู้ว่ากำลังได้ยินหรือได้เห็นอะไร

สำหรับบริษัทผู้สร้าง AI จำเป็นต้องดำเนินงานโดยคำนึงถึงความปลอดภัยและรับผิดชอบ ปกป้องความเป็นส่วนตัวของผู้คน ตรวจสอบให้แน่ใจว่าโมเดล AI ที่สร้างมา สะท้อนคุณค่าพื้นฐานของมนุษย์ ลดอคติ กระจายผลประโยชน์ให้กับผู้คนให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และป้องกันไม่ให้อาชญากรหรือผู้ก่อการร้ายใช้เทคโนโลยีนี้

ภาคเอกชนหรือธุรกิจต่างๆ จะต้องช่วยพนักงานในการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคที่สำนักงานมี AI เป็นศูนย์กลางการทำงาน เพื่อที่จะไม่มีใครถูกทอดทิ้งไว้ข้างหลัง

ลูกค้าหรือผู้ใช้บริการทุกคน ต้องทราบอยู่เสมอว่า เมื่อใดที่พวกเขากำลังโต้ตอบกับ AI ไม่ใช่มนุษย์

บิล เกตส์ ยังไม่มีข้อแนะนำที่ไปไกลถึงเรื่อง AI ครองโลก เพราะมันอาจเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในระยะยาวมากๆ

บทส่งท้ายของ บิล เกตส์ คือ

“ผมขอแนะนำให้ทุกคนติดตามพัฒนาการของ AI ให้มากที่สุด”

“มันเป็นนวัตกรรมที่เปลี่ยนแปลงมากที่สุด ที่เราทุกคนจะได้เห็นในช่วงชีวิตของเรา และการอภิปรายสาธารณะที่ดีจะขึ้นอยู่กับทุกคนที่มีความรู้เกี่ยวกับ เทคโนโลยี ประโยชน์ และความเสี่ยงของมัน”

“จะมีผลประโยชน์อย่างมหาศาล และมีเหตุผลที่ดีที่สุดที่จะเชื่อว่า เราสามารถจัดการความเสี่ยงได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่เราเคยทำได้มาก่อน”