วันรัสเซีย ท่ามกลางวิกฤติการณ์รัสเซีย – ยูเครน

วันรัสเซีย ท่ามกลางวิกฤติการณ์รัสเซีย – ยูเครน

ดร.กฤษฎา พรหมเวค

คณะรัฐศาสตร์ ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

             ในวันที่ 12 มิถุนายน ของทุกปี เป็นวันหยุดนักขัตฤกษ์ที่สำคัญแห่งหนึ่งของรัสเซีย คือ День России  หรือ “วันรัสเซีย” ในปี ค.ศ. 2022 ตรงกับวันอาทิตย์ ชาวรัสเซียส่วนใหญ่ออกมาเฉลิมฉลองกันในวันนี้ ก่อนหน้านี้ชาวรัสเซียเรียกวันหยุดนี้ว่า "วันประกาศอิสรภาพ" «День независимости»

                สาเหตุที่ทำไมต้องวันที่ 12 มิถุนายน? นั้น เนื่องมาจากในวันที่ 12 มิถุนายน ปี ค.ศ.1990 ผู้แทนของสภาผู้แทนราษฎรแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย«Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика: РСФСР» ได้ให้การรับรองปฏิญญาว่าด้วยอำนาจอธิปไตยแห่งรัฐของรัสเซีย โดยประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งชาติฉบับใหม่ในดินแดนของประเทศเช่นเดียวกับการประกาศชื่อใหม่ของประเทศว่า – สหพันธรัฐรัสเซีย (รัสเซีย) การเมืองรูปแบบใหม่ ธงประจำชาติ เพลงชาติ และสัญลักษณ์ของสหพันธรัฐรัสเซียรูปแบบใหม่ นอกจากนี้ ในวันที่ 12 มิถุนายน ปี ค.ศ.1991 ประเทศรัสเซียก็มีประธานาธิบดีคนแรกคือนายบอริส เยลต์ซิน «Борис Ельцин» 

                ซึ่งเขาได้รับเลือกในการเลือกตั้งแบบเปิดกว้างครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของประเทศ ในปี ค.ศ. 1992 สภาสูงสุดแห่งโซเวียตรัสเซียได้ประกาศให้วันที่ 12 มิถุนายนเป็นวันหยุดประจำชาติ ต่อมานายบอริส เยลต์ซินประธานาธิบดีของสหพันธรัฐรัสเซียได้ออกพระราชกฤษฎีกาในปี ค.ศ.1994 ให้วันที่ 12 มิถุนายนเป็นวันวันหยุดประจำชาติของรัสเซียอีกครั้งในขั้นต้น วันหยุดนี้เรียกว่า “วันประกาศอำนาจอธิปไตยแห่งรัฐของรัสเซีย”  ต่อมาเพื่อความเรียบง่าย รัสเซียเริ่มเรียกมันว่า “วันประกาศอิสรภาพ” โดยเปรียบเทียบกับวันหยุดในสหรัฐอเมริกา

                ต่อมาเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน ปี ค.ศ.1998 วันหยุดเริ่มถูกเรียกว่า “วันรัสเซีย” เหมือนเช่นทุกวันนี้โดยในคำปราศรัยทางโทรทัศน์ของประธานาธิบดีบอริส เยลต์ซิน แนะนำให้เปลี่ยนชื่อวันหยุดนี้ให้เป็น“วันรัสเซีย” หรือ Russian Day อย่างไรก็ตาม ชื่อนี้ได้รับการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการตามประมวลกฎหมายแรงงานฉบับใหม่ซึ่งได้ประกาศใช้เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ปี ค.ศ. 2002 ที่ผ่านมา โดยนางนาตาเลีย ซิโนวิช «Наталия Зинович» นักประวัติศาสตร์วัฒนธรรมชาวรัสเซียได้เปิดเผยว่าเป็นวันหยุดที่มีอายุน้อยที่สุดของประเทศรัสเซีย นอกจากนี้ในปี ค.ศ. 2019 ทางสาธารณรัฐประชาชนโดเนตสค์ที่เพิ่งแยกตัวเป็นเองราชจากยูเครนก็ได้ประกาศว่าวันรัสเซียเป็น "วันหยุดราชการ" ของพวกเขา อีกด้วย

                อย่างไรก็ตาม ชาวรัสเซียจำนวนมากมองว่าวันรัสเซียเป็นวันหยุดและไม่ได้ให้ความสำคัญกับวันรัสเซียเท่าใดนัก เนื่องจากชาวรัสเซียหลายคนมองว่าวันดังกล่าวเป็นการรำลึกถึงการล่มสลายของสหภาพโซเวียตที่นำความทรงจำอันขมขื่นกลับคืนมาสำหรับบางคน เนื่องจากการสลายตัวของสหภาพโซเวียตก่อให้เกิดการว่างงานอย่างรุนแรง จำนวนอาชญากรรมที่เพิ่มสูงขึ้น และก่อให้เกิดความยากจนภายในรัสเซียและอดีตสาธารณรัฐโซเวียตอื่นๆ

                ในปี ค.ศ. 2022 เนื่องจากวันรัสเซียตรงกับวันอาทิตย์ทางการจึงประกาศให้วันจันทร์เป็นวันหยุดชดเชย ทำให้เป็นวันหยุดยาว 3 วันตั้งแต่วันเสาร์ที่ 11 – วันจันทร์ที่ 13 มิถุนายน ปี ค.ศ. 2022 หลายเมืองใหญ่ในรัสเซียมีการเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ เช่นในมอสโกเมืองหลวงของรัสเซียมีการจัดคอนเสิร์ตในสถานที่สำคัญต่าง ๆ ทั้งวงเปียโนออเคสตรารวมทั้งศิลปินเพลงป๊อปชาวรัสเซีย ทั้งใน จัตุรัสแดง สวนสาธารณะ VDNK «ВДНХ» สวนสาธารณะซาริซิน่า"Царицыно" สวนสาธารณะอันกาสกีเย ปรูดึย «Ангарские пруды» การจุดดอกไม้ไฟเพื่อเฉลิมฉลองในยามค่ำคืน มีการฉายภาพยนตร์และการจัดทัศนศึกษาไปยังสถานที่สำคัญต่าง ๆ รวมถึงการเชื้อเชิญผู้ที่อยู่อาศัยภายในเมืองและแขกของเมืองออกมาร่วมบรรยากาศที่รื่นเริงในช่วงเทศกาลดังกล่าว ส่วนใหญ่มักไม่เสียค่าใช้จ่ายในการเข้าชม แต่บางรายการต้องลงทะเบียนล่วงหน้า นอกจากนี้ยังมีการถ่ายทอดสดจากมอสโกไปยังเมืองต่าง ๆ ของรัสเซียอีกกว่า 10 เมือง เช่น คาลินินกราด และวลาดิวอสตอก เรียกกันว่ารายการนี้จัดเต็มกันเลยทีเดียว

                หวังว่าการเฉลิมฉลองดังกล่าวจะช่วยลดบรรยากาศความตึงเครียดของสงครามรัสเซีย – ยูเครนได้บ้างไม่มากก็น้อย และสถานการณ์ความสงบจะกลับคืนสู่คู่สงครามโดยเร็ว เพื่อปีหน้าชาวรัสเซียจะได้เฉลิมฉลองเทศกาล“วันรัสเซีย”อย่างเต็มที่