“นายพลอาร์มาเก็ดดอน” เดิมพันใหม่ของรัสเซียในยูเครน

“นายพลอาร์มาเก็ดดอน” เดิมพันใหม่ของรัสเซียในยูเครน

ผศ.ดร.กฤษฎา พรหมเวค

คณะรัฐศาสตร์ ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

                เป็นที่ฮือฮาขึ้นมาอีกครั้งเมื่อในวันที่ 8 ตุลาคม ปี ค.ศ. 2022 ในวันเดียวกับที่สะพานเข้ามช่องแคบเคิช «Керченский пролив» ที่เป็นเส้นทางส่งเสบียงทางทหารและเชื่อมระหว่างแผ่นดินใหญ่รัสเซียกับแหลมไครเมียถูกวินาศกรรม ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินแห่งสหพันธรัฐรัสเซียได้แต่งตั้งให้พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน «Сергей Владимирович Суровикин» ให้เป็นผู้บัญชาการกองกำลังร่วมของกองกำลังติดอาวุธของรัสเซียในเขตปฏิบัติการพิเศษทางทหาร (ระหว่างการบุกโจมตียูเครนของรัสเซีย)специальной военной операции (СВО) ในยูเครน

                ตามรายงานของสื่อหลายฉบับทั้งของตะวันตกและของรัสเซีย พบว่าเขามีชื่อเล่นว่า "นายพลอาร์มาเก็ดดอน" «Генерал Армагеддон» หรือแปลเป็นภาษาไทยง่าย ๆ ว่า “นายพลโลกาวินาศ” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ"หยุด" การโจมตีโต้กลับจากยูเครน ที่สร้างความระส่ำระสายให้กองทัพรัสเซียก่อนหน้า หลังเข้าดำรงตำแหน่งพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคินเปิดปฏิบัติการเอาคืนยูเครน โดยออกคำสั่งใช้ขีปนาวุธและโดรนโจมตีหลายเมืองของยูเครนโดยมีเป้าหมายเพื่อทำลายโครงสร้างพื้นฐานของยูเครนเป็นหลัก ผลของการชำระแค้นครั้งนี้ทำให้มีผู้เสียชีวิต 19 คน บาดเจ็บ 105 คน ซึ่งเมื่อนับรวมกันแล้ว เมืองใหญ่และเมืองเล็กมากกว่า 300 แห่ง ไม่มีไฟฟ้าใช้ จนหลายคนถามผมว่า “เขาคือใคร?” และ “การเข้าดำรงตำแหน่งของเขาจะช่วยเปลี่ยนเกมการรบของรัสเซียได้หรือไม่?” วันนี้ผมจะมาเล่าประวัติของเขาให้ทุกท่านฟังดังนี้

                พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน เกิดเมื่อวันที่ 11 ตุลาคม ปี ค.ศ. 1966 เรียกว่าเพิ่งจะผ่านการฉลองวันคล้ายวันเกิดอายุครบ 66 ปีเมื่อไม่กี่วันมานี้ ที่เมืองโนโวซีบีร์สค์ «Новосибирск» สหภาพโซเวียตรัสเซีย ในครอบครัวข้าราชการ เขาสำเร็จการศึกษาด้วยคะแนนเกียรตินิยมเหรียญทองจากสถาบัน Omsk Higher Combined Arms Command School «Омское высшее общевойсковое командное училище имени М. В. Фрунзе» ในปี ค.ศ.1987 ต่อมาในปี ค.ศ.1995 เขาสำเร็จการศึกษาจากสถาบัน Frunze Military Academy «Военной академии имени М. В. Фрунзе» ด้วยคะแนนเกียรตินิยม และในปี ค.ศ. 2002 เขาสำเร็จการศึกษาด้วยคะแนนเกียรตินิยมอีกครั้งจาก สถาบันการทหารแห่งเสนาธิการกองทัพแห่งสหพันธรัฐรัสเซีย «Военную академию Генерального штаба Вооружённых сил Российской Федерации» จากประวัติทางการศึกษาเรียกได้ว่าพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน เป็นระดับหัวกะทิของกองทัพรัสเซียกันเลยทีเดียว

                หันมาดูประวัติทางด้านการทำงานก็พบว่าไม่เบา หลังจบการศึกษาในปีค.ศ 1987 เขาได้บัญชาการหมวดปืนไรเฟิลติดเครื่องยนต์ในกองปืนไรเฟิลติดเครื่องยนต์ที่ 2 องครักษ์ทามัน ในช่วงที่มีความพยายามรัฐประหารในประเทศรัสเซียเมื่อเดือนสิงหาคม ปี ค.ศ. 1991 โดยคณะกรรมการเพื่อสถานการณ์ฉุกเฉินแห่งรัฐ «Государственный комитет по чрезвычайному положению (ГКЧП) » พยายามยึดอำนาจและป้องกันการล่มสลายของสหภาพโซเวียตจากประธานาธิบดีบอริส เยลต์ซิน ในขณะนั้นประธานาธิบดีบอริส เยลต์ซินและโครงสร้างอำนาจของเขาอยู่ที่ทำเนียบขาว

                กรุงมอสโก ร้อยเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน (ยศในขณะนั้น) ได้ปฏิบัติตามคำสั่งคณะกรรมการเพื่อสถานการณ์ฉุกเฉินแห่งรัฐนำรถหุ้มเกราะของหมวดปืนไรเฟิลติดเครืท่องยนต์ Taman ของเขาบุกทะลวงเครื่องกีดขวางของผู้ต่อต้าน เพื่อไปยังทำเนียบขาว ส่งผลทำให้พลเรือน 3 รายเสียชีวิต หลังความพ่ายแพ้ของคณะกรรมการเพื่อสถานการณ์ฉุกเฉินแห่งรัฐ ร้อยเอก เซอร์เก ซูโรวิคิน ต้องกักกันก่อนการพิจารณาคดี เป็นเวลานาน 7 เดือน อย่างไรก็ตามภายหลังเขาถูกตัดสินว่าไม่มีความผิดเนื่องจากเป็นการปฏิบัติตามคำสั่ง

                ปี ค.ศ. 1995 ร้อยเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน เข้าปฏิบัติหน้าที่ในกองปืนไรเฟิลติดเครื่องยนต์ Gatchina 201st  ซึ่งประจำการในประเทศทาจิกิสถาน (ปัจจุบันเป็นฐานทัพทหารที่ 201 สำนักงานใหญ่ในดูชานเบ) ซึ่งครอบคลุมพรมแดนระหว่างทาจิกิสถานและอัฟกานิสถานซึ่งอยู่ในช่วงของสงคราม กองพลที่ 201 ของซูโรวิคินไม่เพียงแต่ประสบความสำเร็จในการต่อต้านกลุ่มติดอาวุธในอฟกานิสถานแต่ยังให้ความช่วยเหลือแก่พลเรือนของทาจิกิสถานด้วย

                จากความสำเร็จดังกล่าวในปี ค.ศ. 2004 ซูโรวิคิน ได้ถูกแต่งตั้งให้ไปรับตำแหน่งผู้บัญชาการกองปืนไรเฟิลยานยนต์ที่ 42 ที่เชชเนีย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการจัดตั้งของกระทรวงกลาโหมรัสเซียในเขตปฏิบัติการต่อต้านผู้ก่อการร้าย ในช่วงดำรงตำแหน่งที่นี่เขาได้รับการกล่าวขานถึงในฐานะผู้นำทางทหารที่ดุดันและเข้มงวด ระหว่างที่เขารับใช้ชาติในเชชเนีย ทหารเก้านายของกลุ่มลาดตระเวนของกองปืนไรเฟิลติดเครื่องยนต์ที่ 42 ของเขาได้ถูกผู้ก่อการร้ายชาวเชชเนียสังหาร เขาได้ประกาศต่อกล้องของช่อง Ren-TV โดยตรงว่า “นี่เป็นการต่อสู้ที่กล้าหาญ สำหรับทุกทหารที่เสียชีวิตหนึ่งคน เราจะตอบโตเด้วยการฆ่าผู้ก่อการร้ายสามคน – นี่คือบัญชีพิเศษของเรา” และเขาก็รักษาคำพูดของเขา เพราะเมื่อสิ้นสุดปฏิบัติการตอบโต้ ผู้ก่อการร้าย 24 คนสังหารและอีก 8 คนถูกควบคุมตัว

                อีกหนึ่งในกรณีที่ทำให้พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน มีชื่อเสียงก็คือเหตุการณ์การ “ชำระล้างหมู่บ้านโบรอซดินอฟสกายา” «Зачистка Бороздиновская» ในเขตเชลคอฟสกี  «Шелковский район» สาธารณรัฐเชชเนีย เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน ปี ค.ศ. 2005 ตามคำให้การของพยานที่ให้การว่า กองทัพรัสเซียจำนวน 400 นายบุกเข้าไปในบ้าน ปล้นและทุบตีชาวบ้านท้องถิ่น เผาทำลายบ้านเรือน ไป 4 หลัง ผู้ชายทุกคนในหมู่บ้านทั้งคนชรา วัยรุ่น และผู้พิการถูกต้อนเข้าไปในสนามของโรงเรียน ถูกจับมัด บังคับให้นอนคว่ำหน้าลงกับพื้นโดยเอาเสื้อผ้ามาพันรอบศีรษะ และถูกบังคับให้นอนอยู่อย่างนั้นเป็นเวลาหกชั่วโมง ถูกเตะและทุบตีด้วยปืนไรเฟิลเป็นระยะๆ  หลังเหตุการณ์การ “ชำระล้างหมู่บ้านโบรอซดินอฟสกายา” ชาวบ้านประมาณหนึ่งพันคนส่วนใหญ่เป็นชาติพันธุ์อาวาร์ต้องอพยพหนีไปดาเกสถาน

                นอกจากนี้เข้ายังได้ไต่เต้าตามสายงานในกองทัพรัสเซียตามลำดับ โดยเข้าดำรงตำแหน่งสำคัญ ๆ ดังนี้

                ในเดือนมีนาคม ปี ค.ศ. 2017 เขาเดินทางไปตะวันออกกลางเพื่อเป็นผู้บังคับบัญชาฝูงบินของรัสเซียในซีเรียโดยให้สนับสนุนการโจมตีของกองกำลังของประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาดของซีเรียจากทางอากาศ ตอนนั้นเองที่พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน ได้นำกลยุทธ์ "การทิ้งระเบิดปูพรม" เพื่อทำลายเมืองในซีเรียที่ถูกฝ่ายค้านควบคุมมาใช้ ทำให้กองทัพซีเรียสามารถปฏิบัติการทางยุทธศาสตร์ได้หลายอย่างและเข้าควบคุมอาณาเขตส่วนใหญ่ของประเทศ การสื่อสารหลัก เส้นทางคมนาคมขนส่ง แหล่งน้ำมัน และวัตถุอื่น ๆ อีกมากมาย ตามรายงานของ Human Rights Watch ปี ค.ศ. 2020 ระบุว่า กองกำลังรัสเซียภายใต้คำสั่งของเขามุ่งเป้าไปที่ "บ้าน โรงเรียน สถานพยาบาล และตลาด ซึ่งเป็นที่ที่ผู้คนอาศัย ทำงาน และศึกษาในประเทศซีเรีย" จนต่อมาตั้งแต่เดือนมกราคม ปี ค.ศ. 2019 เขาได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกลุ่มกองกำลังของกองทัพรัสเซียในซีเรีย จากความสามารถดังกล่าวทำให้พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคินได้รับตำแหน่งฮีโร่แห่งรัสเซีย «Героя Российской Федерации» "สำหรับความกล้าหาญและความกล้าหาญที่แสดงในการปฏิบัติหน้าที่ทางทหารในสาธารณรัฐอาหรับซีเรีย"

                ต่อมาเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน ปี ค.ศ. 2017 โดยคำสั่งของประธานาธิบดีรัสเซียวลาดิมีร์ ปูติน พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้บัญชาการสูงสุดของกองกำลังการบินและอวกาศของประเทศ «Воздушно-космическими силами» (ВКС) ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์รัสเซียที่คนที่ไม่มีประสบการณ์ในด้านการบินหรือทำงานด้านการบินมาตำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกองทัพอากาศและอวกาศของรัสเซีย และเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม ปี ค.ศ. 2021 โดยคำสั่งของประธานาธิบดี เขาได้รับเลื่อนยศให้ดำรงยศพลเอกแห่งกองทัพบกรัสเซีย นอกจากนี้เข้ายังได้รับเหรียญรางวัลในปฏิบัติการการรบอย่างกล้าหาญมากมายเช่น เหรียญ Order of Courage, Orders of the Red Star เหรียญรางวัล Order of Merit for the Fatherland ขั้น I และขั้น II, เหรียญ "For Courage", "For Military Merit" และอื่น ๆ

                เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน ปี ค.ศ. 2022 กระทรวงกลาโหมของรัสเซียระบุว่า พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน ในฐานะผู้บัญชาการกองกำลังรัสเซียทางใต้ เป็นผู้นำการล้อมกองทัพยูเครน (The Armed Forces of Ukraine: AFU) ในเมือง Gorskoye และ Zolote ภูมิภาคลูฮันส์ Lugansk ระหว่างการบุกโจมตียูเครนของรัสเซีย เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2564 เขาได้รับยศยศพลเอกจากกองทัพบกรัสเซีย และล่าสุดเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม ปี ค.ศ. 2022 ตามคำสั่งของกระทรวงกลาโหมรัสเซียเขาได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้บัญชาการกองกำลังร่วมของกองกำลังติดอาวุธของปฏิบัติการรัสเซียในเขตปฏิบัติการทางทหารพิเศษ (ระหว่างการบุกโจมตียูเครนของรัสเซีย)

                สื่อทั้งจากตะวันตกและรัสเซีย กล่าวถึงความสามารถของพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน เอาไว้อย่างน่าสนใจมากมายเช่น Gleb Irisov อดีตร้อยโทกองทัพอากาศที่ทำงานร่วมกับพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน กล่าวว่าเขาเป็นหนึ่งในไม่กี่คนในกองทัพที่ "สามารถควบคุมและประสานงานการกระทำของหน่วยงานต่างๆ ของกองทัพได้"  นายเยฟเกนี ปริโรชิน «Евгений Пригожин» ผู้ก่อตั้งบริษัททหารเอกชน (PMC) Wagner «частной военной компании (ЧВК) «Вагнер»» ของรัสเซียบอกว่า “พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน นั้นโหดร้ายมาก แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นผู้บัญชาการที่มีความสามารถมากที่สุด” พันเอกวยาเซสลาฟ ดาโดนอฟ «Вячеслав Дадонов» อดีตผู้บัญชาการกลุ่มทหารในภูมิภาค North Caucasus กล่าวว่า “พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคินไม่ใช่ทหารธรรมดา แต่เป็นทหารที่มีความสามารถหลากหลาย” นายอิลเลีย ครามนิก «Илья Александрович Крамник» นักวิจัยของสถาบัน IMEMO RAS และผู้เชี่ยวชาญของ Russian International Affairs Council (RIAC) กล่าวว่า “พลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน ได้รับการประเมินว่าเป็นผู้บัญชาการที่ได้รับการฝึกฝนมาเป็นอย่างดีโดยมีความเข้าใจในสงครามสมัยใหม่และมีคุณสมบัติทางศีลธรรมและความตั้งใจที่เหมาะสม” นายรามซาน คาดึยรอฟ «Рамзан Ахматович Кадыров» ประธานาธิบดีสาธารณรัฐเชชเนียซึ่งเป็นพันธมิตรสำคัญของรัสเซียได้ชื่นชมการแต่งตั้งพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคินให้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการคนใหม่ของกองกำลังติดอาวุธของรัสเซียในเขตปฏิบัติการพิเศษทางทหารในยูเครน โดยกล่าวว่า “เขาคุ้นเคยกับพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคินเป็นการส่วนตัวและยังเรียกเขาว่าผู้บัญชาการที่มีประสบการณ์และเป็นนักรบที่แท้จริง มีความมุ่งมั่น และมองการณ์ไกล รักชาติ รักษาเกียรติยศ และศักดิ์ศรี ผมยินดีต้อนรับและยินดีกับผู้บัญชาการคนใหม่” และยังแสดงความมั่นใจว่าสถานการณ์ในเขตปฏิบัติการพิเศษทางทหารในยูเครนจะเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น

                เพียงสองวันหลังจากถูกแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง ในวันที่ 10 ตุลาคม ปี ค.ศ. 2022 เขาได้ปล่อยขีปนาวุธโจมตีใส่ยูเครนในความพยายามที่จะทำลายโครงสร้างพื้นฐานของพลเรือน ทำลายอุปกรณ์ไฟฟ้า และก่อให้เกิดภัยพิบัติด้านมนุษยธรรม การโจมตีครั้งใหญ่อย่างต่อเนื่องของกองกำลังติดอาวุธรัสเซียที่โรงงานพลังงานของยูเครนในช่วงเช้าของวันที่ 10 ตุลาคม ปี ค.ศ. 2022 ทำให้เกิดความตื่นตระหนกแก่ประชาชนชาวยูเครนโดยทั่วไป มีรายงานออกมาว่าประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกี ของยูเครนไม่ได้อยู่ที่กรุงเคียฟแล้ว โดยข้อมูลแพร่กระจายบนเว็บว่าเขาถูกอพยพไปยังบังเกอร์ในยูเครนตะวันตกอดีตเจ้าหน้าที่กระทรวงกลาโหมที่เคยทำงานร่วมกับพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน กล่าวหนังสือพิมพ์ The Guardian เอาไว้ว่า“ฉันไม่แปลกใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นในเคียฟพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน นั้นโหดเหี้ยมอย่างยิ่ง ไม่สนใจชีวิตมนุษย์เพียงเล็กน้อย ผมกลัวว่าเลือดของชาวยูเครนจะไหลนองจนสูงถึงข้อศอก”

                การแต่งตั้งพลเอกเซอร์เก ซูโรวิคิน หรือที่เรียกว่า"นายพลอาร์มาเก็ดดอน"  ให้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการคนใหม่ของผู้บัญชาการคนใหม่ของกองกำลังติดอาวุธของรัสเซียในเขตปฏิบัติการพิเศษทางทหารในยูเครน จะทำให้การรบของรัสเซียเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น จะทำให้ทางยูเครน สหรัฐฯ และพันธมิตรนาโตค่อยๆ สูญเสียความมั่นใจในการรบลงไปเรื่อย ๆ

                ต้องคอยชมกันต่อไปครับ!